Een van grote ergernissen van werkgevers bij collectieve ontslagprocedures is wanneer de meest talentvolle werknemer gedwongen moet vertrekken. Het afspiegelingsbeginsel biedt geen ruimte het anders te doen. Per 1 juli 2015 is het de werkgever wel mogelijk gemaakt talentvolle, waardevolle, werknemers binnen boord te houden.

Maximaal 10%

Onder bepaalde voorwaarden is het de werkgever toegestaan om maximaal 10% van de getalenteerde werknemers buiten de afspiegeling te houden bij collectief ontslag. Dit is een belangrijke flexibilisering in het nieuwe ontslagrecht per 1 juli 2015.

CAO regeling

De belangrijkste voorwaarde die aan deze nieuwe regeling is verbonden, is dat het afwijken van het afspiegelingsbeginsel in de CAO geregeld moet zijn. Deze afwijking kan niet anders worden geregeld dan in de CAO.

Beoordeling werknemers

De werkgever die van deze regeling gebruik wenst te maken, zal zijn personeelsbeleid daarop moeten afstemmen. Zo komt er meer gewicht te rusten op het beoordelen van werknemers. Uit die beoordelingen moet duidelijk worden dat de werknemer als talentvol wordt aangemerkt. De werknemer moet ook weten dat die kwalificatie zodanig van belang is bij een collectief ontslag, dat hij/zij daardoor buiten schot kan blijven in de afspiegeling en toch niet ontslagen zal worden.

Afspiegelen op kwaliteit werknemers

Binnen de CAO mogen andere spelregels worden opgenomen voor het bepalen van de volgorde van het ontslag dan die in het bestaande afspiegelingsbeginsel. Bijvoorbeeld kan er gekozen worden voor een selectie waarbij de kwaliteiten van werknemers een grotere rol spelen.

Ontslagcommissie in plaats van UWV

Om de andere spelregels te mogen toepassen, is het noodzakelijk dat in de CAO een onafhankelijke ontslagcommissie is geregeld. Deze commissie zal de preventieve toets uitvoeren in plaats van UWV. Het voordeel van deze ontslagcommissie is, dat het een laagdrempelige mogelijkheid is bij bedrijfseconomische ontslagen. Voor (het instellen van) een ontslagcommissie is een code opgesteld door de vereniging voor arbeidsrecht.

Instemmingsrecht OR

Deze wijziging in het ontslagrecht, en daardoor mogelijk ook die in het personeelsbeleid, heeft gevolgen in de relatie met de OR. Wanneer de werkgever besluit tot veranderingen in het ontslagbeleid en het beoordelingsbeleid, is instemming nodig van de OR. Tenzij een en ander al in de CAO is geregeld.

Talentmanagement

Het is voor alle partijen belangrijk niet af te wachten tot het moment waarop er onverhoopt sprake is van de noodzaak tot een collectief ontslag. Het moet voor de werknemers van meet af aan duidelijk zijn dat hun talent bepalend kan zijn bij een eventueel collectief ontslag. Naast de arbeidsrechtelijke veranderingen in het personeelsbeleid, kan dit tegelijk het juiste moment zijn om aandacht te schenken aan het inrichten van talentmanagement binnen de organisatie.

[alert type=”info” title=”Leestip: HR Analytics: inzicht in impact op de praktijk”] Lees het artikel.

Auteur: Simon Stoltz. Mijn naam is Simon Stoltz, ik ben 54 jaar en werk ruim 25 jaar als P&O-er/HRM-er. Sinds 18 jaar als zelfstandig HR interim manager en HR adviseur. In die jaren heb ik in de keukens van veel organisaties mogen en daarvan ook veel geleerd. Naast mijn werk als interimmer schrijf ik columns voor magazins, websites en mijn persoonlijke weblogs. In 2005 heb ik het boek “Kostenreductie in personeelszaken” geschreven, uitgegeven door WEKA te Amsterdam. Vandaag start ik mijn eerste column voor de site van Expand. Het is voor een columnist altijd prettig wanneer er reacties komen of wanneer er discussie ontstaat naar aanleiding van een column. Zo geldt dat ook voor mij. 

Mogelijk ook interessant

In het verlengde van de inhoud van de artikelen op onze website, biedt Utrecht Business de mogelijkheid op het onderwerp/vakgebied een opleiding te volgen. Hiertoe worden verschillende varianten aangeboden.